Çin’in Chang’e 5 gezgini, Ay’daki bir çarpma kraterinin yüzeyinde toprakta su içeren küçük cam boncuklar buldu. . Toplanan numuneler, milyonda 2.000 parça (PPM) kadar yüksek su içeriğine sahiptir. Ay yüzeyinde bu cam boncukların yaygınlığı göz önüne alındığında, uydumuz 71 trilyon galon su olabilir.
Bazı boncuklar, milyonlarca yıl önce asteroitler Ay ile çarpıştığında oluşurken, diğerleri eski volkanlardan gelmiş gibi görünüyor. Bilim adamları bu suyun, güneşten yayılan hidrojen iyonlarının boncukların içindeki oksijen atomlarıyla birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir reaksiyonla oluştuğuna inanıyor. Anlatılana göre içi su dolu boncuklar “ onlarca mikrometreden birkaç milimetreye Çeşitli ölçülerde mevcuttur. Yine de, teorik olarak Ay’ın yüzeyinde tahminen 270 trilyon kilogram su sağlayacak kadar büyüklerse değerli bir seçenek olabilirler.
Ancak, bilim adamları artık bu su toplarını nasıl toplayacaklarını çözebilmiş değiller ve onu çıkarmak için suyun yaklaşık 100 santigrat dereceye kadar ısıtılması gerekiyor. Yine de bu su boncukları, astronotların suyu içmek, yıkanmak, yemek pişirmek, temizlemek ve hatta roket yakıtı üretmek için kullanabilecekleri gelecekteki Ay yerleşimleri için bir kaynak olabilir.
Bilim adamları, Güneş Sistemimizdeki diğer uyduların da benzer boncuklara sahip olabileceğini düşünüyor. Çalışmanın yazarları, ” Ay suyunun bu yüzey rezervuarına ilişkin doğrudan ölçümlerimiz, çarpma cam boncuklarının Ay’da önemli miktarda güneş rüzgarından türetilen su depolayabildiğini gösteriyor; bu da çarpma camının diğer havasız cisimler üzerindeki su rezervuarları olabileceğini düşündürüyor.diye yazdı ve şöyle devam etti: “ Darbeli cam boncuklarda depolanan suyun varlığı, Ay, Vesta ve Merkür’ün alt enlem bölgelerindeki suyun uzaktan algılanmasıyla tutarlıdır. Bulgularımız, Güneş Sisteminin havasız cisimlerinin yüzeyindeki çarpma camlarının güneş rüzgarından türetilen suyu depolama ve uzaya salma yeteneğine sahip olduğunu gösteriyor.”
Ancak bu cam boncuklar, Ay’da gördüğümüz ilk su örnekleri değil. 2009’da NASA’nın Cabeus kraterine çarpan sondası da su tespit etti ve 2018’de NASA, Ay’ın kuzey ve güney kutuplarının her zaman gölgeli kraterlerinde buz birikintilerine dair doğrudan kanıtlar buldu. NASA ve Çin/Rusya, önümüzdeki on yıl içinde Ay’ın Güney Kutbu’nda ay üsleri kurmayı planlıyor ve her iki rakip girişim de 2030’ların başından ortasına kadar yaşanabilir üslere sahip olmayı umuyor.
